Kilka dobry rad na zabawę

Kiedy brak pomysłów na zabawę z dzieckiem

Martyna Karwowska-Pabianek psycholog Zespołu Szkół nr 30 w Bydgoszczy

„Zabawa jest nauką, nauka zabawą. Im więcej zabawy, tym więcej nauki”

Glenn Doman

Sytuacja, gdy zostajemy dłuższy czas z naszymi dziećmi w domu, czy to  z powodu choroby, czy kwarantanny jest dla wielu rodziców nie lada wyzwaniem. Jak przetrwać ten trudny czas społecznej izolacji i oderwać nasze dziecko od ekranu telewizora, tabletu bądź  telefonu?  W tym artykule  prezentuję  parę  ciekawych  zabaw,  które  być  może  zainteresują  Wasze  dzieci  i sprawią, że chętnie spędzą z  Wami  czas. Aby się  bawić, nie zawsze potrzeba  inwestować w nowe gry planszowe, drogie rekwizyty lub inne wymyślne gadżety. Czasem wystarczy wyobraźnia i zwykła chęć bycia z dzieckiem.

Ale po co się bawić?

Należy pamiętać, o niezwykłej sile, która tkwi w każdej zabawie. Oprócz dawania radości naszym dzieciom zabawa wpływa na ich całościowy rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny, czy fizyczny. Odpowiednio dobrany zestaw zabaw rozwija zmysły, sprawność motoryczną, wzbogaca wiedzę o świecie. Zabawa pomaga rozwijać funkcje intelektualne dziecka takie jak: myślenie logiczne, uwagę, pamięć, spostrzegawczość, orientację, refleks, pomysłowość, a także wyobraźnię.  Stymuluje  rozwój  dziecka,  zwiększa skalę  jego  przeżyć i w istotny sposób wpływa na harmonijność rozwoju. Dzięki wykorzystaniu zabaw w pracy z dzieckiem wspomagamy rozwój jego mowy, funkcji słuchowych, percepcji oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej. Ponadto zabawy pozwalają dziecku rozładować napięcie, działają uspokajająco, zmniejszają poziom stresu czy frustracji. Warto także uwzględnić społeczny aspekt zabawy, która kształtuje poczucie przyjaźni i solidarności, ale także uczy tolerancji w kontaktach z innymi oraz współpracy w zespole, a co za tym idzie przestrzegania norm i zasad grupowych.

• PACZKA - Rodzic siada na podłodze i zwija swoje ciało „w paczkę” - podkula nogi, chowa głowę i obejmuje się rękami. Zadaniem dziecka jest otworzyć paczkę tzn.  rozprostować nogi  i ręce rodzica. Dorosły początkowo może stawiać delikatny opór, tak by dziecko musiało napiąć swoje mięśnie, później jednak ułatwia mu to zadanie. Ważne jest tu teatralne upadanie i odgłosy wysiłku. Później następuje zamiana ról.

Jest to zabawa pogłębiająca relacje z dzieckiem. Wyzwala ona spontaniczność i radość. Uruchamia wszystkie części ciała, mięsnie oraz mózg. Pomaga w kontroli emocji poprzez działanie na pełnych obrotach,  kiedy  dziecko  musi  poradzić  sobie  z  otwarciem  paczki  i  uspokajaniu  się  połączonemu z pozytywnymi emocjami związanymi z „otwarciem nas”.

• BAJKA DWÓCH AUTORÓW – Rodzic wprowadza nastrój i zaczyna opowiadać wymyśloną bajkę np. dawno, dawno temu, za lasem, w maleńkiej chatce mieszkała dziewczynka... dziecko opowiada dalej dodając jedno swoje zdanie, następnie kolejne zdanie dodaje rodzic, znowu dziecko itd. Na zakończenie wspólnie z dzieckiem próbujemy  odtworzyć  całą  bajkę.  Zabawę  można  urozmaicić  odgrywając  bajkę  w formie dramy, mini teatrzyku bądź tworząc do niej ilustracje. Można też nagrać bajkę i później przełożyć ją na papier tworząc księgozbiór literackich dzieł.

Zabawa pomaga dzieciom wyrazić siebie: swoje potrzeby, pragnienia, uczucia. Rozwija kompetencje językowe, słownictwo i wiedzę, kształtuje rozumowanie przyczynowo-skutkowe oraz wzmacnia twórczość dzieci.

• MAGICZNA PLAMA – Dajemy dziecku kartkę, którą składa na połowę. Na jedną połowę kartki wyciskamy kilka kropel tuszu bądź farby i przykładamy druga połowę dokładnie przyciskając. Po rozłożeniu kartki otrzymujemy dwie identyczne plamy. Próbujemy wraz z dzieckiem porównać z czym mu się plama kojarzy. Następnie prosimy dziecko aby obrysowało pisakiem wyobrażoną postać dorysowując inne charakterystyczne elementy postaci

Zabawa pomaga rozwijać skojarzenia i spostrzegawczość. Wpływa pozytywnie na rozwój mowy, kreatywności i wyobraźni.

• JESTEM  RZEŹBIARZEM  -   Dziecko  jest  rzeźbiarzem,  a    rodzic  materiałem,  z którego ono rzeźbi. „Materiał” wykonuje polecenia rzeźbiarza. Można pomóc dziecku stosując podpowiedzi. Następnie zamieniamy się rolami.

Zabawa pomaga w zdobywaniu umiejętności efektywnej komunikacji bez konieczności używania słów, wspiera samodzielne podejmowanie decyzji przez dzieci, kształtuje poczucie sprawstwa co pozytywnie wpływa na ich samoocenę i poczucie własnej wartości.

• LUSTRO – Rodzic siada naprzeciw dziecka. Rodzic jest lustrem i musi naśladować dziecko przeglądające się w lustrze, tzn. robić dokładnie to samo co on – naśladować gesty, mimikę, postawę ciała. Następnie rodzic przegląda się w lustrze, a rolę lustra pełni dziecko.

Zabawa rozwija umiejętności naśladownictwa, dokładnego spostrzegania i obserwacji, wzmacnia koncentrację uwagi.

• WŚCIEKŁY JEŻ  -  dziecko  zwija  się  w  ciasny  kłębek,  najeża  się,  jest  urażone i wściekłe. Zadaniem rodzica jest pomóc mu otworzyć się, ale nie może próbować go przełamać siłą. Może rozmawiać z jeżem, głaskać go, przekonywać, rozśmieszać. Po pewnym czasie zamieniamy się rolami i to rodzic jest jeżem.

Zabawa uczy nawiązywania nieagresywnych kontaktów i spokojnej rozmowy w sytuacji zdenerwowania. Pozwala też na wyobrażenie sobie, co czuje ktoś wściekły i zły i jak można mu wtedy pomóc.

Najistotniejszym elementem w każdej zabawie z Waszym dzieckiem jest bycie dla niego na wyłączność. Postarajcie się wygospodarować każdego dnia przynajmniej godzinę bycia tylko dla niego. Wyłączcie wtedy telewizor, wyciszcie telefon, nie zajmujcie się niczym innym jak tylko dzieckiem. Uwaga poświęcona dziecku i czas wspólnej zabawy są dla niego najcenniejszym prezentem, a również Wam Drodzy Rodzice pomoże "naładować akumulatory" i na chwilę zapomnieć o codziennych problemach. W końcu bawić się można a raczej trzeba w każdym wieku.

Udanej zabawy  

Martyna Karwowska-Pabianek